Bằng Kỹ Sư Và Bằng Cử Nhân Có Những Gì Khác Biệt Nhau?

Bằng cử nhân và kỹ sư đều là những bằng cấp đại học được nhiều người lựa chọn trong việc theo đuổi sự nghiệp kỹ thuật. Tuy nhiên, hai bằng cấp này lại có nhiều điểm khác nhau về nội dung học tập, đào tạo và cơ hội nghề nghiệp. Bài viết này sẽ giúp các bạn hiểu rõ hơn về sự khác biệt giữa bằng cử nhân và bằng kỹ sư, từ đó giúp các bạn có thể lựa chọn hướng đi phù hợp với mục tiêu của mình.

Bằng kỹ sư là gì?

Bằng kỹ sư là học vị dành cho những tài năng đã tốt nghiệp từ các trường đại học chuyên ngành kỹ thuật, bao gồm cơ khí, xây dựng, điện tử, hàng hải, môi trường, nông nghiệp,… Sau khi hoàn thành chương trình đào tạo, họ sẽ được trao tặng bằng kỹ sư, thể hiện sự tận tâm và năng lực của họ trong lĩnh vực kỹ thuật.

Để đạt được học vị cao này, sinh viên phải trải qua một số yêu cầu nghiêm ngặt. Điều này bao gồm việc thực tập tại các doanh nghiệp trước khi hoàn thành đồ án, chứng minh khả năng ứng dụng kiến thức học tập vào thực tế.

Và tất nhiên, sinh viên phải hoàn thành toàn bộ chương trình đào tạo từ 150 tín chỉ trở lên và trình bày đồ án tốt nghiệp để được cấp bằng kỹ sư. Nếu sinh viên không đủ điều kiện, họ sẽ được cấp bằng cử nhân thay vì bằng kỹ sư.

Các loại bằng kỹ sư

Có nhiều loại bằng kỹ sư tùy thuộc vào chuyên ngành và lĩnh vực mà sinh viên theo học. Dưới đây là một số loại bằng kỹ sư phổ biến:

1. Kỹ sư Cơ khí (Mechanical Engineering)
2. Kỹ sư Điện (Electrical Engineering)
3. Kỹ sư Điện tử (Electronics Engineering)
4. Kỹ sư Viễn thông (Telecommunication Engineering)
5. Kỹ sư Hóa học (Chemical Engineering)
6. Kỹ sư Dầu khí (Petroleum Engineering)
7. Kỹ sư Xây dựng (Civil Engineering)
8. Kỹ sư Kiến trúc (Architectural Engineering)
9. Kỹ sư Môi trường (Environmental Engineering)
10. Kỹ sư Hàng không (Aerospace Engineering)
11. Kỹ sư Công nghệ thông tin (Information Technology Engineering)
12. Kỹ sư Khoa học máy tính (Computer Science Engineering)
13. Kỹ sư Kỹ thuật hạt nhân (Nuclear Engineering)
14. Kỹ sư Công nghệ sinh học (Biotechnology Engineering)
15. Kỹ sư Năng lượng tái tạo (Renewable Energy Engineering)

Có thể còn nhiều loại bằng kỹ sư khác dựa trên các chuyên ngành phụ hay sự kết hợp giữa các chuyên ngành. Tuy nhiên, danh sách trên đây cung cấp một cái nhìn tổng quát về các loại bằng kỹ sư phổ biến trong ngành kỹ thuật.

Bằng cử nhân là gì?

Học vị bằng cử nhân là một trong những mục tiêu mà hầu hết sinh viên đại học đều hướng đến. Tùy thuộc vào quốc gia, hình thức cấp bằng cử nhân cho các sinh viên tốt nghiệp đại học khác nhau cũng sẽ có những khác biệt. Tại Việt Nam, bằng cử nhân được cấp cho các sinh viên tốt nghiệp các chuyên ngành đa dạng từ khoa học tự nhiên đến kinh tế, luật và nhiều ngành khác.

Thông thường, chương trình đào tạo sẽ kéo dài trong 4 năm hoặc có thể dài hơn, và sinh viên sẽ trải qua những giờ học lý thuyết, thực hành và quá trình thực tập để đạt tới mục tiêu tốt nghiệp.

Các loại bằng cử nhân

Ngày nay, các bằng cấp cử nhân được phân loại đa dạng hơn:

• Bằng Cử nhân Nghệ thuật (BA – Bachelor of Art):

• Tập trung vào lĩnh vực nhân văn, văn hóa và xã hội.
• Môn học bao gồm văn học, tâm lý học, ngôn ngữ học, lịch sử, triết học, và nhiều hơn nữa.

• Bằng Cử nhân Khoa học (BS – Bachelor of Science):

• Dành cho sinh viên theo đuổi chuyên ngành khoa học tự nhiên, công nghệ và kỹ thuật.
• Môn học gồm khoa học dữ liệu, kỹ thuật điện tử, sinh học ứng dụng, thống kê, vật lý, và các ngành nghề liên quan.

• Bằng Cử nhân Nghệ thuật Tinh hoa (BFA – Bachelor of Fine Arts):

• Chuyên về các ngành nghệ thuật sáng tạo và biểu diễn.
• Môn học bao gồm hội họa, kiến trúc, thiết kế đồ họa, âm nhạc, múa, phim ảnh, và nghệ thuật trình diễn khác.

Bằng cử nhân và bằng kỹ sư có sự khác biệt như thế nào?

Bằng cử nhân và bằng kỹ sư đều là các chương trình đào tạo đại học, tuy nhiên chúng có sự khác biệt về mục tiêu, phương pháp tiếp cận và chuyên ngành học tập.

Bằng cử nhân là một bằng cấp đại học dành cho sinh viên theo học trong nhiều lĩnh vực khác nhau, từ khoa học xã hội, nhân văn, đến khoa học tự nhiên và công nghệ. Các chương trình đào tạo cử nhân thường kéo dài từ 3 đến 4 năm, tùy thuộc vào hệ thống giáo dục của mỗi quốc gia. Cử nhân có tính đa ngành hơn, giúp sinh viên có kiến thức nền tảng rộng và phát triển kỹ năng giao tiếp, phân tích và giải quyết vấn đề.

Trong khi đó, bằng kỹ sư chuyên về các chương trình đào tạo liên quan đến kỹ thuật và công nghệ, với mục tiêu đào tạo ra những kỹ sư chuyên nghiệp có khả năng giải quyết các vấn đề kỹ thuật và thiết kế các giải pháp đổi mới. Chương trình kỹ sư thường tập trung vào các môn học chuyên ngành, kỹ thuật và ứng dụng thực tiễn. Thời gian đào tạo thường kéo dài từ 4 đến 5 năm và có yêu cầu về thực tập, dự án kỹ thuật hoặc đồ án tốt nghiệp.

Nói chung, bằng cử nhân tập trung vào việc phát triển nền tảng kiến thức và kỹ năng nghề nghiệp rộng rãi, trong khi bằng kỹ sư nhấn mạnh vào việc đào tạo kỹ năng kỹ thuật và ứng dụng chuyên ngành.

Cơ hội việc làm của bằng kỹ sư và bằng cử nhân

Theo các nhận định chuyên gia, sinh viên tốt nghiệp với bằng kỹ sư thường sở hữu trình độ chuyên môn vượt trội hơn cử nhân kỹ thuật một bậc. Điều này dẫn đến sự chênh lệch trong mức lương giữa hai loại bằng cấp. Do đó, khi có bằng kỹ sư, bạn sẽ mở rộng cơ hội tìm kiếm công việc phù hợp hơn. Như vậy, chúng ta đã nắm được sự khác biệt giữa cử nhân và kỹ sư. Các bạn đang quan tâm đến việc theo đuổi học vấn trong chương trình đào tạo kỹ sư hay cử nhân có thể xem xét và lựa chọn phương án phù hợp nhất

Mức lương giữa bằng kỹ sư và bằng cử nhân

Mức lương của người có bằng cử nhân và bằng kỹ sư có sự khác biệt dựa trên nhiều yếu tố, bao gồm chuyên ngành học tập, kinh nghiệm làm việc, vị trí công việc, kỹ năng cá nhân và địa lý. Tuy nhiên, dưới đây là một cái nhìn tổng quát về mức lương của hai loại bằng cấp này:

Bằng cử nhân:

Mức lương của người có bằng cử nhân thường thấp hơn so với người có bằng kỹ sư. Tuy nhiên, mức lương cụ thể có thể dao động rất lớn dựa trên chuyên ngành học tập. Ví dụ, một cử nhân chuyên ngành kinh tế, tài chính hoặc công nghệ thông tin có thể có mức lương cao hơn so với cử nhân chuyên ngành ngôn ngữ, văn học hoặc xã hội học.

Tuy nhiên, dựa trên mức lương vùng tối thiểu mà chúng ta có thể tham khảo mức lương tối thiểu của bằng cử nhân như sau:

Bằng kỹ sư:

Người có bằng kỹ sư thường có mức lương cao hơn so với người có bằng cử nhân, nhất là trong các ngành công nghệ, kỹ thuật và khoa học tự nhiên. Một số ngành kỹ thuật có mức lương khởi điểm rất cao, như kỹ sư phần mềm, kỹ sư dầu khí, kỹ sư hàng không vũ trụ, và kỹ sư điện tử.

Với kỹ sư mới ra trường được tuyển dụng, sau khi hết thời gian thử việc và được bổ nhiệm chức danh nghề nghiệp – bậc lương sẽ xếp như sau:

Tuy nhiên, cần lưu ý rằng mức lương cũng phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác ngoài bằng cấp, như kinh nghiệm làm việc, kỹ năng mềm, mạng lưới quan hệ, hiệu quả làm việc và yếu tố địa lý. Vì vậy, không nên xem bằng cấp là yếu tố duy nhất quyết định mức lương của một người.

Nên chọn làm bằng cử nhân hay kỹ sư

Lựa chọn giữa bằng kỹ sư và bằng cử nhân luôn là mối quan tâm của nhiều bạn trẻ khi bước vào con đường học tập và phát triển sự nghiệp. Để đưa ra quyết định thông minh, hãy cân nhắc các yếu tố sau:

1. Đam mê và năng khiếu: Xác định chuyên ngành mà bạn yêu thích và có khả năng phát triển sẽ giúp bạn quyết định chọn bằng kỹ sư hay bằng cử nhân. Nếu đam mê kỹ thuật, công nghệ và khoa học tự nhiên, bằng kỹ sư sẽ phù hợp hơn. Trong khi đó, nếu hứng thú với các ngành nhân văn, xã hội, nghệ thuật, bằng cử nhân là lựa chọn tốt.
2. Mục tiêu nghề nghiệp: Xem xét mục tiêu nghề nghiệp của bạn, liệu bạn muốn trở thành chuyên gia kỹ thuật hay phát triển kỹ năng tổng quát trong nhiều lĩnh vực. Bằng kỹ sư giúp bạn tập trung vào kỹ năng kỹ thuật, còn bằng cử nhân phát triển kỹ năng mềm và kiến thức đa ngành.
3. Triển vọng nghề nghiệp và mức lương: Mặc dù bằng kỹ sư thường có mức lương cao hơn bằng cử nhân, nhưng cần cân nhắc triển vọng nghề nghiệp và địa lý. Một số ngành cử nhân như kinh tế, tài chính, công nghệ thông tin cũng có mức lương và cơ hội việc làm hấp dẫn.

Nhớ rằng, quyết định của bạn nên dựa trên đam mê, khả năng và mục tiêu nghề nghiệp chứ không chỉ là mức lương. Hãy cân nhắc kỹ trước khi chọn con đường học vấn để đạt được thành công trong tương lai.

Quy định mới về bằng kỹ sư các bạn nên biết

Trong năm 2022, xu hướng mới liên quan đến việc phân biệt giữa bằng kỹ sư và cử nhân kỹ sư sẽ được áp dụng. Quy định mới cho biết, một số ngành đào tạo chuyên sâu đặc thù trong hệ thống giáo dục đại học sẽ bao gồm bằng kỹ sư, bằng bác sĩ và một số loại văn bằng khác theo quyết định của Thủ tướng Chính phủ.

Để đạt được bằng kỹ sư trong các nhóm ngành kỹ thuật đào tạo chuyên sâu, sinh viên cần hoàn thành ít nhất 150 tín chỉ học tập. Vì bằng kỹ sư được coi là văn bằng chuyên sâu cùng hàng với bác sĩ, kiến trúc sư, nên khối lượng tín chỉ của bằng kỹ sư sẽ nhiều hơn bằng cử nhân tối thiểu 30 tín chỉ. Do đó, dự kiến thời gian đào tạo cho bằng kỹ sư sẽ kéo dài hơn trong tương lai.